New Page 1
BƯỚM CHAI XANH
BƯỚM LÁ KHÔ
Kallima inachus
Boisduval, 1846
Họ: Bướm giáp
Nymphalidae
Bộ: Cánh vẩy
Lepidoptera
Đặc điểm nhận dạng:
Loài bướm
rất đặc trưng cho việc bắt trước để
ngụy trang lẩn tránh kẻ thù, khi chúng đậu
khép cánh lại, mặt dưới cánh giống hệt như một chiếc lá khô. Với phần đuôi cánh
sau kéo dài như một chiếc cuống lá và một đường màu nâu kéo dài đến chóp cánh
trước tạo thành như gân chính của chiếc lá. Mặt trên cánh trước có một mảng màu
cam ở giữa cánh, chóp cánh có màu đen với một chấm trắng nhỏ, phần còn lại cuả
cánh trước và cánh sau có màu xanh lam rất rõ. Tuy nhiên ở sát mép và mép trên
cánh sau có nền nâu vàng với những vẩy xanh lam li ti rải rác. Ở mặt trên cánh
trước có một chấm trắng nhỏ nữa nằm ở vùng xanh lam, giữa cánh gần rơi mép mảnh
màu cam. Ở sau phần giữa cánh về phía mép ngoài của cả cánh trước và cánh sau có
một đường mảnh màu đen, lượn sóng. Con cái: phía trên đỉnh của cánh trước kéo
dài và nhô ra. Mặt trên: con đực: màu xanh tím hoặc màu xanh nhạt phụ thuộc vào
từng mùa. Sải cánh: 85 - 110 mm.
Sinh học sinh thái:
Loài này chỉ
sống trong các khu rừng thường xanh có nhiều cây to và thường gặp những cá thể
đơn lẻ trong các bụi cây Calamus rậm rạp thuộc họ Cau (Arecaceae), đôi
khi thấy chúng hấp dẫn bởi một số loài quả thối thuộc giống
Ficus
sp. Khi bị
động chúng bay lên rất cao và sâu vào các bụi rậm, do cánh của chúng rất giống
với một chiếc lá khô nên rất khó quan sát. Thức ăn của sâu non được ghi nhận là
trên một số cây Song, mây Calamus thuộc họ Cau Arecaceae
và cây
Strobilanthes sp..
Phân bố:
Nam Trung Quốc, Thái
Lan, Lào, Việt Nam: gặp nhiều vào tháng 6,7 ở rừng nguyên sinh và thứ sinh liền
kề với rừng nguyên sinh ở những khu rừng đất thấp, ở VQG Cúc Phương,
Tam Đảo, Ba Vì gặp
rất nhiều loài này vào dịp cuối tháng 6 đầu tháng 7 (dương lịch).
Giá trị, tình trạng và biện pháp bảo vệ:
Là một trong những loài bướm đặc biệt nổi tiếng Thế giới về đặc tính ngụy trang
trốn kẻ thù của chúng. Do đó, nó là một ví dụ rất tốt cho cho học sinh, sinh
viên khi học về tính chất này trong bộ môn sinh vật. Chúng có giá trị cao trong
phân loại học và đa dạng sinh học. Cần có biện pháp tốt để bảo vệ nơi cư trú của
chúng, giúp chúng có điều kiện sinh tồn và phát triển.
Mô tả loài:
Vũ Văn Liên - Bảo tàng thiên
nhiên Việt Nam.