BƯỚM MÀU SÔCÔLA

Junonia iphita (Cramer, 1779)

Papilio iphita Cramer, 1779

Precis iphita siccata Fruhstorfer, 1900

Họ: Bướm giáp Nymphalidae

Bộ: Cánh vẩy Lepidoptera

Đặc điểm nhận dạng:

Giống Junonia còn có tên gọi là Precis, gồm những loài bướm nhỏ hoặc kích thước trung bình. Các cánh thường có góc nhọn. Mặt trên có nhiều dạng màu sắc nhưng thường có mắt rõ nét. Có sự thay đổi màu sắc theo mùa. Loài J.iphita là loài lớn nhất trong giống Junonia. Mặt trên cánh có màu nâu với các vùng sậm màu hơn chạy dọc mép cánh. Mặt trên cánh sau có một hàng mắt nhỏ chạy dọc bên trong một dải màu đen sát mép ngoài cánh. Con đực màu sậm hơn con cái. Mặt dưới sậm màu hơn, thường có một hoặc hai đốm trắng ở bờ trước cánh sau. Vùng mép cánh trước nâu nhạt hơn - có những đường sáng chạy qua từ giữa mép trên đến góc dưới.

 Giống như các loài bướm hoa khác, bướm có hai dạng. Sải cánh: 55-80mm.

Sinh học sinh thái:

Đặc điểm chung: Hay gặp ở rừng già và rừng thứ sinh nơi có độ cao thấp, cây bụi ven đường, cả trong rừng lẫn thành phố. Khó lại gần. Chúng thích thảm thực vật thứ sinh gần cửa rừng và những khoảng trống trong rừng ở chỗ thấp. Bướm cái đẻ trứng trên cây Chàm mèo Strobilanthes cusia, Thanh táo Justicia gendarussa và những cây khác thuộc họ Ô rô Acanthaceae.

Phân bố:

Sikkim, Nam Trung Quốc, Đài Loan, Thái Lan, Lào, Malaixia, Việt Nam. Phân bố giống như các loài J.almana và J.atlites ở độ cao dưới 700m, ngọại trừ các rừng nguyên sinh. Xuất hiện khắp nơi ở Việt Nam. Tên bướm được dịch nghĩa từ tiếng Anh.

Giá trị, tình trạng và biện pháp bảo vệ:

Giống Junonia còn hai loài nữa phân bố trên toàn Việt Nam là Junonia.orithya và Junonia hierta, cũng phổ biến, nhưng không gặp nhiều như bốn loài kia. Hai loài này đều có ở thành phố Hồ Chí Minh và nhiều thành phố khác. Loài này có phổ phân bố Thế giới rộng nhưng không thường gặp như các loài khác thuộc giống Junonia sp.

Mô tả loài: Vũ văn Liên - bảo tàng thiên nhiên Việt Nam.