ĐEN LÁ RỘNG
ĐEN LÁ RỘNG
Cleidiocarpon
laurinum
Airy - Shaw, 1965.
Họ: Thầu dầu Euphorbiaceae
Bộ:
Thầu dầu Euphorbiales
Đặc điểm nhận dạng:
Cây
gỗ
trung bình, cao 15 - 20 m, có đường kính thân đến 0,3 m hay hơn. Cành và
cụm
hoa phủ lông hình sao. Lá hình thuôn, dài 15 - 20 cm, rộng 6 - 7 cm, màu lục
thẫm, có 7 - 8 đôi gân bậc hai. Cụm hoa mọc rải rác trên cành, với các hoa cái ở
gốc. Hoa đực có nhuỵ lép hình trụ. Hoa cái có 4 - 8 lá đài rụng sớm; bầu có 2
vòi chỉ hợp ở phần gốc. Quả có nhân cứng thường có dạng như hai hình cầu ghép
lại, đỉnh còn chân vòi tồn tại.
Sinh học và sinh thái:
Mùa hoa tháng 6 - 7, quả chín tháng
8 - 10. Tái sinh bằng hạt và
bằng chồi; hạt có khi nảy mầm ngay trên cây. Cây ưa sáng, ẩm, gặp ở ven rừng,
nơi đất nhiều mùn, ở độ cao từ 100 - 800 m.
Phân bố:
Trong nước:
Lào Cai (Than Uyên: Mường Kim), Yên
Bái.
Thế giới:
Mianma.
Giá trị:
Cây cho gỗ dùng trong xây dựng và
đóng đồ dùng thông thường. Lá làm thuốc nhuộm đen. Hạt chứa nhiều dầu béo để ăn
và dùng trong công nghiệp.
Tình trạng:
Khu phân bố không rộng lại bị tác
động của con người trong việc phát nương làm rẫy, khai thác gỗ, khai thác quả
bằng biện pháp chặt cả cây, cành, nên hiện rất hiếm.
Phân hạng:
VU B1+2a.
Biện pháp bảo vệ:
Loài đã được ghi trong Sách Đỏ Việt
Nam (1996) với cấp đánh giá "hiếm" (Bậc
R). Bảo vệ bằng cách khoanh khu vực thung lũng Mường Kim (Lào Cai) cho phát
triển tự nhiên. Đưa vào trồng để vừa bảo vệ được
nguồn gen vừa cho sản phẩm quả và gỗ.
Tài liệu dẫn:
Sách đỏ Việt Nam năm 2007 – Phần
thực vật – Trang 185.