CÁ MÒI MÕM TRÒN
CÁ MÒI MÕM TRÒN
Nematalosa nasus
(Bloch, 1795)
Clupea nasus
Bloch, 1795
Chatoessus
chanpole
Gunher, 1868
Dorosoma nasus
Bleeker, 1937.
Họ: Cá trích Clupeidae
Bộ: Cá trích Clupeiformes
Đặc điểm nhận
dạng:
Thân hơi dài, rất
dẹp bên. Đầu to vừa, miệng nhỏ, mắt có màng mỡ phát triển. Tia vây lưng cuối
cùng kéo dài thành sợi đến gốc vây đuôi. Loài này khác với các loài thuộc giống
Clupanodon, là mút sau của xương hàm trên chỉ kéo đến ngang rìa trước mắt
và phần sau của nó thu hẹp lại chỉ bằng 1/4 đường kính con ngươi mắt.
Sinh học, sinh
thái:
Sống ở biển và
vùng cửa sông, tầng nước trên, có thể di cư vào nước lợ. Thức ăn chủ yếu là tảo
silic, tảo giáp và những loài giáp xác nhỏ. Thường kết thành đàn lớn để di cư
sinh sản và tìm mồi. Mùa sinh sản vào tháng 4 - 11.
Phân bố:
Trong nước: Ven
bờ tây vịnh Bắc Bộ, Nam Trung Bộ (Khánh Hòa, Bình Thuận), Nam Bộ (cửa sông Cửu
Long thuộc các tỉnh Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng).
Thế giới: Trung
Quốc, Philippin, Malaixia, Indonesia, Thái Lan, Ôxtrâylia, biển ả Rập, Nam Phi,
Ấn Độ, Xri Lanka.
Giá trị:
Có giá trị kinh
tế cao: ăn tươi, làm nước mắm và chiết xuất “dầu cá mòi” dùng trong công nghiệp.
Tình trạng:
Trước đây ở vùng
biển Phan Thiết (Bình Thuận) loài này có sản lượng rất lớn, nhưng vài chục năm
nay do khai thác quá mức cộng với các chất độc hóa học phá hoại các vùng sinh
sản đã làm cho nguồn lợi suy giảm nghiêm trọng, gần như bị tiêu diệt. Gần đây
ngư dân đã thấy xuất hiện ở ven biển Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, nhưng số
lượng rất ít. ở miền Bắc Việt Nam loài này có số lượng không nhiều.
Phân
hạng: VU
A1c,d,e C1.
Biện
pháp bảo vệ:
Cấm hẳn
nghề lưới rê, lưới vây khai thác loài cá mòi mõm tròn ở các tỉnh phía Nam. Giáo
dục trong nhân dân ý thức bảo vệ để khôi phục nguồn lợi quý hiếm.
Tài liệu dẫn:
Sách đỏ Việt Nam - phần động vật – trang 31.