GẮM ĐẸP

Gnetum formosum Markgr., 1930

Họ: Dây gắm Gnetaceae

Bộ: Dây gắm Gnetales

Đặc điểm nhận dạng:

Dây leo dài đến 25 m, thường có thớ. Lá mọc đối, dai dai, thuôn, có mép gần song song, phiến dài 12 - 14 cm, rộng 3 - 4,5 cm, có mũi ngắn ở đầu. Cụm hoa đực phân nhánh 1 - 2 lần, bông gồm 10 vòng có bao chung ở ra bao ấy mỗi vòng khoảng 30 hoa. Cụm hoa cái dài 5 cm, chia nhánh 1 - 2 lần, gồm những bông chia nhiều vòng, mỗi vòng mang 6 - 8, có khi 10 - 12 hoa cái. Quả có cuống rất ngắn, thuôn đều hình con thoi, dài nhọn hai đầu, cỡ 2,5 x 1 cm, đỏ, bóng lúc chín.

Sinh học, sinh thái:

Cây mọc trong rừng rậm ẩm, trên đất đá hay hoa cương, tới độ cao 200m (núi Ngọc Pan) ở miền Trung của nước ta. Ra hoa tháng 4 - 6, có quả tháng 8.

Phân bố:

Trong nước: Loài đặc hữu của Việt Nam. Phân bố từ Phú Thọ, Hà Tây, Ninh Bình, Thanh Hoá, Nghệ An, tới Kontum, Lâm Đồng.

Nước ngoài: Chưa có dẫn liệu.

Công dụng:

Cây có vỏ cho sợi tốt, thường dùng làm dây nỏ, làm chạc hay thừng. Hạt ăn được. Rễ và thân dây gắm được dùng làm thuốc giảm đau, chữa phong tê thấp, sản hậu gầy mòn, giải các chất độc (độc thức ăn, sơn ăn da, rắn cắn...) cũng dùng làm thuốc chữa sốt và sốt rét. Rễ gắm còn dùng chữa kinh nguyệt không đều. Lá gắm giã đắp chữa rắn cắn. Ở Ấn Độ, dầu hạt dùng xoa bóp trị bệnh tê thấp; thân cây và rễ cây cũng được dùng làm thuốc hạ nhiệt.

Mô tả loài: Trần Hợp, Phùng Mỹ Trung - WebAdmin.