Cánh có các sọc đốm
màu vàng da cam tới rỉ sắt ở cả con đực và con cái, Gai ngọn của
đốt ống chân trước con đực dạng lưỡi mác, đầu nhọn; Gai lưỡi mác ở ngọn đốt
ống chân trước con đực nhỏ hơn Cua bay đen Cheirotonus gestroi. Hàng gai
ở mép ngoài đốt ống chân trước to và nhọn hơn Cheirotonus gestroi. Giữa
đốt đùi chân trước nổi lên u lồi, trên đó mang răng cưa. Răng cưa trên u lồi
giữa đốt đùi chân trước không tạo đế. Các vết sần trên pronotum nhỏ hơn
Cheirotonus gestroi. Phần leng bụng của Cheirotonusbattareli
có các chấm vàng lớn, khá rõ trên nền đen, các chấm này kích thước đều chứ không
lộn xộn về hình dáng và vị trí như Cheirotonus parryi. Đốt bụng cuối của
con cái phủ kín lông, trừ mút đuôi.
Sinh
học, sinh thái:
Con trưởng thành bắt được bằng phương pháp bẫy đèn ở các khu vực rừng thường
xanh núi cao còn tốt vào mùa mưa hàng năm từ tháng 4 đến tháng 8.
Ấu trùng của loài
bọ cánh cứng này ăn các loài thực vật thuộc Họ Giẻ Fagaceae.
Phân bố:
Trong nước:
Sơn La (Rừng đặc dụng Copia), Bảo Lạc, Cao Bằng (Vườn quốc gia Phia Oắc - Phia
Đén), Lào Cai (Vườn quốc gia Hoàng Liên), Phú Thọ (Vườn quốc gia Xuân Sơn), Vĩnh
Phúc (Vườn quốc gia Tam Đảo).
Nước ngoài:
Vân Nam Trung Quốc, Lào.
Giá trị:
Loài Côn trùng có kích thước lớn, có màu sắc và hình thù đẹp, được ưa thích
sưu tập để làm giáo cụ học tập trực quan cho học sinh, sinh viên.
Tình trạng:
Vào những năm 90 của thế kỷ 20, bị thu bắt rất nhiều, nên loài này có số lượng
giảm hẳn. Hiện ở Tam Đảo, Hà Giang còn gặp loài này, nhưng số lượng cá thể ít,
chủ yếu bắt được con cái.
Hiện nay loài bọ cánh
cứng này đang bị săn lùng bắt
và buôn bán nhiều dẫn đến nguy cơ tuyệt chủng cao. Cần phải cấm
bắt và mua bán loài này và bảo vệ sinh cảnh sống của
chúng ở
Vườn quốc gia
Hoàng Liên và
Vườn quốc gia Xuân Sơn.
Tài liệu dẫn: Sách
đỏ Việt Nam 2000 - phần động vật - trang 31.
