CUA BAY CÁT TIÊN

Cheirotonus parryi Gray, 1848

Họ: Bọ hung Scarabaeidae

Bộ: Cánh cứng Coleoptera

Đặc điểm nhận dạng:

Loài cua bay có kích thước khá lớn trong 4 loài cua bay được tìm thấy ở Việt Nam. Con đực lớn hơn con cái, chiều dài trung bình từ đầu đến đuôi cánh là 55 - 62mm. Hai chân trước phát triển dài vượt trội với 2 gai nhọn, nhô ra dài và rất rõ ràng, đồng đều, cong vào trong, khác với các loài còn lại gai trước dài hơn gai sau, không có các gai nhỏ li ti như Cheirotonus jansoni. Con cái giống nàu sắc của con đực nhưng kích thước nhỏ hơn và phần chân trước không phát triển. Phần leng bụng của Ch. parryi có các chấm vàng lớn, khá rõ trên nền đen, các chấm này thường khá lộn xộn về hình dáng và vị trí, kích thước chứ không đều như Cua bay hoa Cheirotonus battareli. 2 chi trước có 2 gai nhọn, nhô ra dài và rất rõ ràng, đồng đều, cong vào trong. Gai giữa đốt đùi chân trước con đực nhọn đầu, Đốt bụng cuối của con cái chỉ có lông tập trung ở phần mút đuôi

Màu sắc trong tự nhiên: Phần lưng ngực không có màu xanh ngọc chủ đạo giống như các loài khác, mà có màu ánh tím khá đẹp và hiếm thấy trong giống Cheirotonus sp. Phần bụng có nhiều các chấm vàng lớn, khá rõ trên nền đen, các chấm này không đồng nhất về kích thước, màu sắc và phân bố không đều như loài Cua bay hoa Cheirotonus battareli.

Màu sắc mẫu vật: Màu tím phần ngực bị nhạt dần chuyển sang màu xanh lam, các phần còn lại có màu nâu đen và hoa văn màu vàng trên cánh mờ hẳn.

Sinh học, sinh thái:

Loài khá hiếm gặp thường sống trong các khu rừng thường xanh còn tốt, thức ăn được ghi nhận là các loài thực vật thuộc họ Giẻ Fagaceae. Ở Vườn quốc gia Cát Tiên ghi nhận loài này ăn trên cây Giẻ bộp đồng nai Castanopsis dongnaiensis. Thời gian sinh sản từ tháng 5 đến tháng 8 và ghi nhận con trưởng thành khi bẫy đèn từ tháng 6 đến tháng 8. Vòng đời của Cheirotonus parryi khoảng 1 năm.

Phân bố:

Trong nước: Đồng Nai, Lâm Đồng, Bình Phước

Nước ngoài: Ấn Độ, Nepal, Myanma, Thái Lan và Lào.

Mô tả loài: Tô Văn Quang, Phùng Mỹ Trung - WebAdmin.