QUẦN ĐẦU HOA SỚM
QUẦN ĐẦU HOA SỚM
Polyalthia
praeflorens
Ban, [1994] 2000.
Họ: Na Annonaceae
Bộ: Na Annonales
Đặc điểm nhận
dạng:
Cây gỗ cao 13
- 30m, đường kính 35 - 60 cm, rụng lá vào mùa khô (tháng 11
- 12). Cành non có lông tơ
màu vàng. Lá (mọc sau khi hoa nở) mỏng, hình thuôn hoặc hình trứng thuôn, cỡ
(4)5 - 8(9) x (1,5)2 - 3(3,5)cm, mặt dưới có lông ngắn, mềm, màu vàng, chóp lá tù
hoặc gần tròn, gốc lá tròn và hơi lệch; gân bên 6 - 7 đôi, hơi rõ; cuống lá dài
3 - 4mm, có lông. Hoa mọc trên cành già; cuống hoa dài 1 - 2cm (khi thành quả dài
2 - 3cm). Lá đài hình tam giác. Cánh hoa hình mác, khi già màu vàng nhạt, gần đều
nhau, cỡ 3 - 5 x 0,7 - 1cm. Nhị nhiều, mào trung đới hình đĩa. Lá noãn nhiều, dài
hơn nhị; bầu hơi có lông. Noãn 1, đính gốc. Phân quả hình trứng, cỡ 6 x 5mm,
không có lông, chứa 1 hạt; cuống phân quả mảnh, dài 1
- 1,2cm.
Sinh học, sinh thái:
Ra hoa tháng 1 - 2, có quả tháng 3
- 4,
ở độ cao dưới 300 m. Mọc rất rải rác trong rừng nguyên sinh.
Phân bố:
Trong nước: Ninh Bình (Cúc Phương),
Gia Lai (Chư Pah).
Thế giới: Chưa có dẫn liệu.
Giá trị:
Loài đặc hữu của Việt Nam. Nguồn gen
độc đáo: cây rụng lá hoàn toàn vào mùa đông (mùa khô), sang xuân cây có hoa
trước khi có lá (đại diện duy nhất thuộc họ Annonaceae ở Việt Nam có đặc điểm
này). Cây cho gỗ dùng trong xây dựng, đóng đồ gia dụng, làm bàn, ghế.
Tình trạng:
Loài có khu phân bố chia cắt, mới
chỉ gặp ở Cúc Phương và Chư Pah; riêng một cây duy nhất tìm thấy ở Cúc Phương
(năm 1968) nay đã bị bão làm gãy và chết. Nguy cơ bị đe doạ của loài này là rất
lớn nếu những cây ở vùng Chư Pah cũng bị khai thác lấy gỗ.
Phân hạng:
EN B1+2d+3c.
Biện pháp bảo vệ:
Không chặt đốn những cây còn sót lại
ở Chư Pah. Điều tra tìm lại ở Cúc Phương.
Tài liệu dẫn:
Sách đỏ Việt Nam 2007 trang 57.