MÃ TIỀN QUẢ DÀI

Strychnos thorelii Pierre ex Dop, 1910

Họ: Mã tiền Loganiaceae

Bộ: Long đởm Gentianales

Đặc điểm nhận dạng:

Dây leo thân gỗ, dài 10 - 18 mm, có lông. Lá hình mũi mác, dài 6 - 15 cm, đầu lá có mũi nhọn, gốc lá tròn hay hơi hình tim, mặt dưới lá có lông, đặc biệt dọc theo gân lá., có 3 gân chính và một đôi gân nhỏ sát mép lá, cuống lá dài 5 - 9 mm, có lông. Cụm hoa là một chùm xim kép ở nách lá, đôi khi ở đầu cành. Cuống cụm hoa và cuống hoa có lông. Nụ hoa hình trứng rất nhỏ. Hoa mẫu 5, hình chuông, cánh hoa dài 3mm, sống tràng dài 1mm, mặt ngoài có lông thưa. Mặt trong của thùy có lông. Bộ nhị nhẵn, dài 1,3 - 1,4 mm, chỉ nhị dài 0,7mm, đính ở họng tràng. Bộ nhụy nhẵn, dài 1,7 mm, vòi ngắn. Quả dài hình thoi hoặc hình trái xoan thu hẹp đột ngột gần cuống quả, dài 2,7 - 4,5 cm, rộng 1 - 2,4 cm, vỏ quả mềm, chỉ chứa một hạt hình thoi, dài 2 - 2,5 cm, rộng 1 - 1,5 cm, dẹt, vỏ hạt sần sùi, không có lông.

Sinh học, sinh thái:

Mọc rất rải rác trên đất bazan, ở độ cao 300 - 600 m. Mùa hoa quả chưa biết. Cây tái sinh bằng hạt.

Phân bố:

Trong nước: Từ vĩ tuyến 14 - 150 trở vào phía Nam như Kontum (Sa Thầy), Đắc Lắc (Ea Súp), Khánh Hòa (Vạn Ninh), Bình Thuận (Hàm Tân), Đồng Nai (Tân Phú, Biên Hòa).

Nước ngoài: Mianma, Thái Lan, Campuchia,Malaysia, Indonesia.

Giá trị:

Nguồn gen qúy, hiếm.

Tình trạng:

Mức độ bị đe dọa: Bậc T. Gần đây mới chỉ phát hiện được loài này ở Tây Nguyên. Do nạn phá rừng và đốt nương rẫy bừa bãi nên loài này bị đe dọa tuyệt chủng.

Đề nghị biện pháp bảo vệ:

Đưa vào trồng ở các khu bảo tồn thiên nhiên ở Tây Nguyên.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam 2007 - phần thực vật - trang 271.