BÁT NHA
CHANG CHANG
CHANG CHANG
Pentaspadon annamense (Evrard & Tardieu) P.H. Ho
1992.
Microstemon poilanei
Evrard & Tardieu, 1961.
Họ: Đào lộn hột
Anacardiaceae
Bộ: Cam Rutales
Đặc điểm nhận dạng:
Cây gỗ nhỡ, cao 10 - 20 m, đường kính
thân 40 - 60 cm, có rễ bạnh vè to, trồi cao trên mặt
đất. Vỏ màu xám hay xám trắng, dày 2 cm. Cành non không lông. Lá kép lông chim
một lần, lẻ, dài 15 - 20 cm, mang 9 - 15 lá chét. Lá chét hình trứng, dài 5
- 8 cm,
rộng 2 - 3 cm, chóp lá nhọn, gốc tù hay tròn, hơi bất xứng; gân bên 10
- 12 đôi. Cụm
hoa hình chuỳ ở đỉnh cành, dài 20 - 25 cm, có lông. Hoa màu trắng, thơm. Đài hình
chén, có 5 thuỳ ở đỉnh, có lông. Tràng 5, dài 1 - 2 mm. Nhị
hữu thụ 5, bao phấn
màu vàng, không có nhị lép.
Quả hạch , hình trái xoan.
Sinh học, sinh thái:
Mùa hoa tháng 4 - 7. Tái sinh bằng hạt
và bằng chồi. Gặp rải rác trong rừng ẩm, ở sườn núi hay ven suối,
trong rừng rậm
thường xanh nhiệt đới mưa mùa ẩm, ở vùng đất thấp (không cao quá 600
- 700 m), ở
sườn núi hay ven suối, trên đất feralit màu vàng đỏ hay đất dốc tụ, thường mọc
chung với Cọ phèn (Protium serratum), sao đen (Hopea odorata),
mang lá nhỏ (Pterospermum pierrei), Kơ nia (Irvingia malayana). .
Phân bố:
Trong nước: Khánh Hoà (hòn Vọng Phu,
Hòn Hèo, Hòn Bà), Ninh Thuận (Cà Ná).
Thế giới: Chưa có dẫn liệu.
Giá trị:
Loài đặc hữu của Việt Nam. Gỗ trắng,
mịn, không bị mối mọt, dùng trong xây dựng và đóng đồ dùng gia đình, làm ván sàn
xuất khẩu.
Tình trạng:
Mới gặp ở hai điểm. Là đối tượng lấy
gỗ nên thường bị tìm kiếm khai thác. Khu phân bố hẹp lại thường xuyên bị tác
động bởi chặt phá rừng, nơi cư trú bị xâm hại, số lượng cá thể trưởng thành suy
giảm nhanh.
Phân hạng:
EN B1+2e .
Biện pháp bảo vệ:
Loài đã được ghi trong Sách Đỏ Việt
Nam (1996) với cấp đánh giá "biết không chính xác" (K). Đã được bảo vệ trong Khu
bảo tồn thiên nhiên thuộc tỉnh Ninh Thuận. Thu thập hạt giống để trồng.
Tài liệu dẫn:
Sách đỏ Việt Nam 2007 trang 46.