NẤM XÊDA

Amanita caesarea (Scop. ex Fr.) Pers. ex Schw.,1801

Agaricus caesareus Scop ex Fr. 1821

Họ: Nấm tán Amanitaceae

Bộ: Nấm mỡ Agaricales

Đặc điểm nhận dạng:

Khi non toàn thể bộ thể quả được bao bọc trong bao chung, lúc trưởng thành bao chung nứt ra, Cuống nâng mũ lên. Mũ lúc đầu hình trứng, sau hình bán cầu, cuối cùng trải ra hình tán có đường kính 6 - 20 cm. Đa số mũ có từ màu đỏ đến màu đỏ da cam, nhẵn. Mép mũ có khía nhỏ. Trên mũ có thể còn có di tích bao chung hình vảy, màu trắng.

Phiến cuống và vòng nấm màu vàng nhạt. Phiến nấm tự do có màu vàng chanh nhạt. Cuống nấm hình trụ, dài 8 - 13 cm, nhưng thót dần ở phía trên và hơi phình ra ở phía dưới, khi non đặc, về già rỗng, có vòng nấm và bao gốc dài, dạng màng, màu trắng. Bào tử đảm không màu, hình bầu dục, dài 10 - 12 mm, rộng 6 - 8 mm.

Sinh học, sinh thái:

Nấm mọc từ tháng 4 - 9. Mọc trên đất rừng tơi xốp và ẩm, trong rừng thông.

Phân bố:

Trong nước: Mới chỉ gặp ở một số điểm thuộc tỉnh Vĩnh phúc (Tam Đảo), Lâm Đồng (Lạc Dương: núi Langbian).

Nước ngoài: hầu hết các nước đều có, trừ các nước châu Úc và châu Mỹ.

Giá trị:

Loài nấm ăn ngon, được mang tên Hoàng Đế La Mã cổ đại Cesar.

Tình trạng:

Sẽ nguy cấp. Vùng phân bố ngày càng bị thu hẹp, nhất là ở cao nguyên: núi Langbian. Cần gấp rút thu thập để trồng trong các vườn thực vật và nghiên cứu. 

Đề nghị biện pháp bảo vệ:

Là đối tượng bảo vệ trong hệ sinh thái tự nhiên của một số khu rừng cấm ở Vườn quốc gia Tam đảo và rừng thông ở cao nguyên Liangbian. Cần nghiên cứu gấp rút đưa vào trồng.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam 2007 - phần thực vật - trang 429.