CÁ CHÌA VÔI MÕM RĂNG CƯA

Trachyramphus serratus (Temminck & Schlegel, 1846)

Trachyrhamphus cultrirostris Dumeril, 1870.

Họ: Cá chìa vôi Syngnathidae

Bộ: Cá gai Gasterosteiformes

Đặc điểm nhận dạng:

Vòng xương toàn thân: 21 - 23 + 44 - 50. Phần thân hơi dẹp bên, có 7 đường gờ dọc; phần đuôi có 4 gờ. Mặt lưng của đầu (trừ chính giữa mõm) có một hàng răng cưa nhỏ. Thân màu vàng lục, bụng màu vàng nhạt, ngang thân có 9 - 14 vân rộng màu đen. Vây lư­ng có 3 - 4 hàng chấm đen. Vây đuôi màu đen. Các vây khác màu vàng nhạt.

Sinh học, sinh thái:

Mùa sinh sản từ tháng 12 đến tháng 3 năm sau. Cá đực ấp và nuôi con trong bọc ở phần bụng. Thức ăn là động vật phù du nhỏ còn sống. Cá sống ở vùng gần bờ, nơi c­ư trú có nhiều rong, cỏ và hẹ biển.

Phân bố:

Trong nước: Rải rác từ Quảng Ninh đến Kiên Giang.

Thế giới: Nhật Bản, Trung Quốc, Xingapo, Thái Lan, Ấn Độ, Xri Lanka.

Giá trị:

Là dược liệu quý trong Đông y. Cá chìa vôi khô dùng điều chế thuốc bổ thận, tráng dương, đau lưng, nhức xương, mỏi mệt và xuất khẩu. Có thể nuôi làm cá cảnh.

Tình trạng:

Có thân hình nhỏ, số lượng ít, phân tán. Nơi cư­ trú là vùng nước nông có nhiều rong, cỏ biển. Do sự săn bắt ráo riết và sự khai thác hải sản bằng thuốc nổ và chất độc đã phá huỷ môi trường sinh thái và gây ô nhiễm dẫn đến giảm số lượng và nơi c­ư trú. Dự đoán quần thể có ít hơn 10.000 cá thể trưởng thành và mức giảm ít nhất 10%.

Phân hạng: VU A1c,d C1+2a.

Biện pháp bảo vệ:

Đã được đưa vào Sách Đỏ Việt Nam. Cấm triệt để việc khai thác hải sản bằng chất nổ và chất độc.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam - phần động vật – trang 31.