SƯ NHĨ

Leonotis nepetifolia (L.) R. Br.

Họ : Hoa môi Lamiaceae

Bộ : Hoa môi Lamiales

Mô tả:

Cỏ cao 80 - 200 cm. Thân vuông có rãnh dọc, có lông tơ ngắn áp sát ở phần non. Lá mọc đối hình trứng hay hình mũi mác, cỡ 5 - 15 x 4 - 10 cm. Chóp lá nhọn, gốc cụt hay hình nêm, mép lá xẻ răng cưa, 2 mặt có lông tơ ngắn. Gân bên 5 - 6 đôi, nổi rõ ở mặt dưới, cuống lá dài 3 - 5 cm. Cụm hoa ở nách lá phía đỉnh cành, gồm các vòng dãn cách, có đường kính 3 - 5 cm. Lá bắc hình đường dài 1cm, cứng và nhọn. Đài hình ống dài 20 - 15 mm, có lông ở phía ngoài, có 10 gân dọc rõ, 8 thùy đài, trong đó có 1 thùy phía trên dài và rộng hơn. Tràng màu da cam, ống dài 20 - 25 mm, có lông ở phía ngoài, 2môi. Môi trên 1 thùy dài 8 - 10 mm, dạng mũ, có lông dày, môi dưới ngắn hơn môi trên 3 thùy hẹp, thùy gữa bằng hay có khuyết ở đỉnh.

Nhị 4, hướng lên phía môi trên của tràng, chỉ nhị đính ở giữa ống, nhẵn, bao phấn 2 ô chụm lại. Bầu nhẵn, vòi nhụy xẻ 2 thùy không bằng nhau ở đỉnh. Quả gần thuôn, có 3 góc, đỉnh bằng, cỡ 3 - 3,5 x 1,5 - 2 mm.

Sinh học và sinh thái:

Mùa hoa kết quả tháng 7 - 11. Gặp ở môi trường sáng và ẩm, các bãi hoang, ven biển, ven đường đi.

Phân bố:

Gia Lai (Plei Ku, Biển Hồ), Khánh Hòa (Nha Trang), Ninh Thuận (Phan Rang, Cà Ná), Đồng Nai (Biên Hòa), Bà Rịa - Vũng Tàu (Long Đất), TP Hồ Chí Minh, Đồng Tháp (Hồng Ngự), Kiên Giang (Hà Tiên). Còn có ở Ấn Độ, Campuchia, Inđônêxia, vùng nhiệt đới Châu Mỹ và Châu Phi.

Tài liệu dẫn: Thực vật chí Việt Nam - Vũ Xuân Phương - Tập 2 - Trang 42.