|
BƯỚM ĐUÔI CHIM
Graphium agamemnon (Linnaeus,
1758)
Papilio agamemnon
Linnaeus, 1758
Họ: Bướm phượng Papilionidae
Bộ: Cánh vẩy
Lepidoptera
Đặc điểm nhận dạng:
Là loài bướm màu
nền đen với các dải và đốm xanh lục. Mặt trên: cánh trước con đực có một dãy các
chấm chạy dọc theo mép trên lưng của cánh; một dãy chấm khác ở vùng trung tâm,
dãy thứ 3 được tạo thành bởi 5 chấm chấm kép; một dãy chấm khác ở vùng đĩa cánh
và một dãy chấm nữa chạy dọc theo mép cánh; ở vùng gốc cánh có những chấm đơn
nằm ngang. Trên cánh sau có một chấm dài chạy từ gốc cánh xuống đến đoạn giữa
mép bụng cánh, ngắt quãng tại đó rồi lại tiếp tục kéo dài đến gần cuối mép bụng
cánh; còn có một dãy các chấm ở đĩa cánh và dãy các chấm chạy theo mép cánh.
Bụng có màu đen.
Mặt dưới: màu nâu
chiếm ưu thế hơn màu đen làm màu nền. Đặc biệt một vài chỗ ở phía đuôi cánh
trước và những chấm ở vùng gốc cánh sau nhập lại với nhau có màu hồng. Các chấm
ở cánh trước tương tự như ở mặt trên nhưng mờ nhạt hơn - cánh sau có một chấm ở
gốc cánh màu hồng, ở vùng 6 và 7 và cả ở nơi bắt đầu của đuôi cánh có các đốm
màu đen viền bằng màu đỏ. Ngực và bụng có màu đỏ. Rất dễ nhận diện vì loài này
có màu sắc và hình thái bên ngoài khác hẳn với các loài khác thuộc giống
Graphium. Bướm cái và bướm đực giống nhau nhưng bướm cái hơi lớn hơn và có
các dải đuôi kéo dài hơn. Sải cánh: 90-120mm.
Sinh học, sinh
thái:
Rất phổ biến, cả
trong rừng lần thành thị. Thường gặp với số lượng lớn ven suối, vùng nước trong
rừng. Sâu của giống Graphium ăn lá các loại cây thuộc họ Na (Annonaceae).
Sâu non màu nâu, sâu lớn màu xanh. Nhộng ngụy trang dạng lá cây. Bướm thường gặp
ở vùng làng quê, trong vườn, công viên và những khu vực trống trong thành phố
gần thảm thực vật thứ sinh. Bướm cái đẻ trứng trên các cây thuộc chi
Bướm cái đẻ trứng trên các cây
thuộc chi Hoa giẻ, và chi Nhọc Polyalthia sp.
thuộc họ
Na Annonaceae và một số cây thuộc chi Giổi họ
Ngọc lan Magnoliaceae.
Phân bố:
Phân bố rất rộng
từ Ấn Độ đến Trung Quốc qua quần đảo San-đa đến Australia và quần đảo Salomon.
Một trong những loài bướm phổ biến nhất trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Phân bố ở
mọi độ cao, chủ yếu ở các trảng cỏ và ít hơn ở các vùng nông nghiệp.
Giá trị, tình
trạng và biện pháp bảo vệ:
Là loài bướm có
màu sắc đẹp và không lẫn với các loài bướm khác. Có thể nhân nuôi loài này để
lấy cánh bướm ghép lên các bức tranh như tranh đông hồ… tuy loài phân bố rộng
nhưng có số lượng cá thể thấp nên vẫn cần bảo vệ và hạn chế thu bắt chúng.
Mô tả loài:
Vũ Văn Liên - Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam.
|
