BƯỚM CÁNH PHƯỢNG KIẾM

Graphium antiphates (Cramer, 1775)

Papilio antiphates Cramer, 1775

Họ: bướm phượng Papilionidae

Bộ: Cánh vẩy Lepidoptera

Đặc điểm nhận dạng:

Bướm có kích thước trung bình, sải cánh dài 85 - 90 mm. Cánh con đực và con cái có kích thước giống nhau, màu trắng vàng có nhiều vạch đen, mặt trên của cánh trước có 7 vạch đen, vạch thứ hai kéo dài tới giữa cánh còn lại kéo dài khoảng 1/5 cánh. Cánh sau có đuôi dài dạng kiếm. Mép cánh và kiếm có màu đen. Mặt trên của cánh sau màu trắng vàng với nhiều vệt và chấm đen.

Sinh học, sinh thái:

Thường gặp ở vùng rừng núi nước ta. Thường thấy ở bìa rừng, ven suối và nơi ẩm ướt, khi trời nắng đẹp bướm thường bay rập rờn trên các đỉnh cây bụi có hoa. Vào buổi trưa bướm thường tìm nơi đất ẩm ướt ven suối, vũng nước để đậu, lúc này dễ dàng bắt được chúng. Sâu non ký chủ trên cây Desmos cochinchinensis, Uvaria grandiflora, Goniothalamus sp., Michelia sp.

Phân bố:

Việt Nam: ở nước ta trước kia thấy ở các tỉnh có núi rừng từ Bắc đến Nam. Ngày nay ít gặp, Đây là loài bướm đẹp thuộc bộ cánh vẩy Lepidoptera được đưa vào sách đỏ Việt Nam.

Thế giới: Ấn Độ, Nam Trung Quốc. Các nước này cũng có nhiều vùng hiếm thấy.

Giá trị sử dụng:

Bướm đẹp, làm cảnh, được nhiều nhà sưu tầm bướm ưa thích, Đời sống gắn với rừng ẩm nên chúng còn là chỉ thị của môi trường. Một khi bướm không xuất hiện, nghĩa là rừng nơi đó bị phát quang.

Tình trạng:

Trước đây là loài bướm này rất hiếm do diện tích rừng bị phá hủy, nhưng hiện nay ở Việt Nam loài này khá phổ biến và gặp ở rất nhiều sinh cảnh khác nhau. Mức đe dọa: Bậc E theo sách đỏ cũ và đã không còn đưa vào sách đỏ mới.

Đề nghị biện pháp bảo vệ:

Cần bảo vệ và khôi phục rừng, khoanh vùng nhân nuôi Insitu. Không bắt đề làm bộ sưu tập.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam năm 2000 - phần động vật - trang 395.