BƯỚM BÁO HOA VÀNG

Cethosia cyane (Drury, 1773)

Papilio cyane Drury, 1773

Alazoniae symbiblis Hübner, 1819

Họ: Bướm giáp Nymphalidae

Bộ: Cánh vẩy Lepidoptera

Đặc điểm nhận dạng:

Bướm đực loài Cethosia cyane có mặt trên cánh màu cam hơi đỏ hoặc cam vàng, rất dễ nhầm với loài Cethosia bilis nhưng gần chót cánh trước có một mảng xiên rộng có màu trắng nằm gọn trong nửa ngoài màu đen của cánh trước, ngoài ra ở phần nửa phía mép ngoài cánh trước còn có các vạch trắng hình móng ngựa xếp theo mép ngoài và các chấm trắng xếp thành một hàng, chạy song song ở sát hàng móng ngựa về phía trong cánh, viền cánh đen và có các đường trắng chạy theo mép răng cưa của cánh. Mặt dưới có kiểu màu sắc phức tạp với các màu trắng, cam, vàng, đen. Bướm cái tương tự bướm đực nhưng màu nền trắng xám hoặc trắng ngà và cánh trước vẫn có dải trắng nằm trong phần đen chiếm gần hết cánh. Mặt trên cánh sau hoa văn màu đen được bài trí tương tự như ở loài Cethosia biblis nhưng có màu nền trắng ngà ở giữa cánh và có viền mép trên và mép ngoài màu đen. Sải cánh: 75-85mm.

Sinh học, sinh thái:

Loài này thích độ cao trung bình và thấp. Chúng bay khá thấp và chậm. Chúng gặp ở rừng phục hồi, rừng thứ sinh, ở đó bướm cái đẻ trứng trên lá những cây Lạc tiên Passiflora foetida thuộc họ Lạc tiên Passifloraceae. Đôi khi chúng ta còn gặp chúng ở các bụi tre, trúc thuộc họ Cỏ Poaceae để hút nhựa của cây tiết ra. Thường gặp ở khoảng trống trong rừng. Cũng phổ biến ở khu dân cư, gần nơi có cây chủ của chúng. Đẻ trứng trên Dây nhãn lồng Passiflora foetida, họ Nhãn lồng (Passifloraceae). Sâu sống thành đàn. Loài này thích độ cao trung bình và thấp ở Vân Nam, Trung Quốc có thể thấy chúng ở độ cao 600-1200m. Chúng bay khá thấp và chậm. Chúng ở rừng phục hồi thứ sinh, ở đó bướm cái còn đẻ trứng trên lá những cây thuộc họ Nhãn lồng (Passifloraceae). Cây chủ của chúng còn có thể là cây chủ của loài bướm Argynnis niphe.              

Phân bố:

Phân bố từ Bắc Ấn Độ đến Mianma, Thái Lan và Đông Dương. Bướm thường phổ biến khắp Việt Nam nhưng ở miền Bắc gặp nhiều hơn. Hiếm. Gặp ở mọi độ cao, nhưng không sống trong các khu rừng nguyên sinh ở độ cao trên 700m và các khu nông nghiệp ở độ cao dưới 700m

Giá trị, tình trạng và biện pháp bảo vệ:

Mô tả loài: Vũ Văn Liên – Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam.