CÁT SÂM

Callerya speciosa (Champ. ex Benth.) Schot, 1994

Millettia speciosa Champ. ex Benth. 1852

Họ: Đậu Fabaceae

Bộ: Đậu Fabales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây bụi trườn, dài 1,5 - 3m, cành non có lông màu nâu; rễ củ nạc, vị ngọt mát. Lá kép lông chim, lẻ, có 7 - 17 lá chét; lá chét hình thuôn, mũi giáo thuôn, cỡ 3 - 8 x 1 - 3cm, 2 mặt có lông tơ màu trắng. Cụm hoa chùm, mọc ở đầu cành hay nách lá, dài 30cm, cuống hoa và đài đều có lông nhung màu nâu. Hoa to, mọc đơn độc trên đốt trục cụm hoa. Cánh hoa màu trắng, cánh cờ không có lông, 2 bên gốc có cục chai. Quả đậu, dẹp, dài 15cm, rộng 1,5cm, có lông nâu phủ dầy. Hạt 3 - 6, hình trứng.

Sinh học, sinh thái:

Mùa ra hoa tháng 6 - 8, quả tháng 9 - 12. Mọc tự nhiên ven rừng, ven đồi, rừng cây bụi. Cây ưa sáng, tái sinh hạt tốt

Phân bố:

Trong nước: Tuyên Quang, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Quảng Ninh (Uông Bí), Phú Thọ, Hà Tây, Hải Phòng, Hà Nam (Ninh Thái).

Thế giới: Trung Quốc.

Giá trị:

Rễ củ được dùng làm thuốc có tác dụng thông kinh hoạt lạc, bổ nhuận phế, chữa cơ thể suy nhược, kém ăn, ho nhiều đờm, nhức đầu, sốt, bí tiểu tiện.

Tình trạng:

Khu cư trú bị thu hẹp do rừng thường xuyên bị chặt phá, khai thác nhiều để làm thuốc có thể dẫn đến cạn kiệt.

Phân hạng: VU A1c,d.

Biện pháp bảo vệ:

Đề nghị có biện pháp khai thác hợp lý, đồng thời đưa vào trồng trọt để bảo vệ nguồn gen.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam năm 2007 - phần thực vật – trang 191.