BƯỚM CÁNH VÀNG BA VỆT

Eurema blanda Boisduval, 1836

Terias blanda Boisduval, 1836

Terias phanospila C. & R. Felder, 1865

Terias rotundalis Moore, 1881

Họ: Bướm phấn Pieridae

Bộ: Cánh vẩy Lepidoptera

Đặc điểm nhận dạng:

Đặc điểm giống: là loài bướm nhỏ với cánh màu vàng chanh viền bằng màu đen, đặc biệt là ở mặt trên, có các đốm hoặc nét trang trí màu nâu đỏ ở mặt dưới. Con cái nhạt hơn với đường viền rườm rà rộng hơn ở cánh sau. Dạng mùa khô, các điểm trang trí lớn hơn và có nhiều màu nâu đỏ nhạt hơn ở mặt dưới. Ở mặt trên, viền đen thường hẹp đi. Eurema là giống bướm nhỏ, có vài loài phổ biến và giống nhau, khó phân biệt khi quan sát. Mặt trên cánh màu vàng, viền cánh đen. Viền đen ở cánh trước rộng tại chót và góc ngoài cánh. Viền đen ở cánh sau mảnh hơn, đôi khi mất hẳn. Mặt dưới màu vàng có các vệt, đốm nhỏ màu nâu. Con cái thường có viền đen rộng hơn và màu xỉn hơn. Màu sắc của nhóm bướm này cũng thay đổi theo mùa. E.hecabe là loài phổ biến nhất trong giống này, được nhận diện bởi mặt dưới, trong ô cánh trước, có hai vệt màu nâu. (E.andersonii chỉ có một vệt và E.blanda có ba vệt). Ba loài này có thể gặp chung với nhau. Bướm đực và bướm cái đều giống loài E.hecabe, nhưng nhìn chung lớn hơn và có 3 khoang đốm rõ rệt ở mặt dưới cánh trước. Sải cánh: 40-50mm.

Sinh học sinh thái:

Giống Eurema bay chậm và thấp, sát các bụi cỏ, rất thường gặp, đôi khi với số lượng lớn. Phổ biến khắp nơi. Sâu ăn lá các loại cây thuộc họ Đậu Fabaceae. E.blanda cũng được quan sát thấy đẻ trứng trên cả cây mắc cỡ (Mimosa spp.). Loài này gặp ở độ cao khác nhau đến 2000m. Đây là loài phổ biến ở những bìa rừng, những nơi trống trải, nhưng chủ yếu ở chỗ gần nơi có rừng. Những loài cây làm thức ăn cho loài E.blanda cũng là cây thức ăn cho loài khác thuộc giống Eurema.

Phân bố:

Phân bố hầu như khắp vùng Đông Phương và Australlia, có mặt khắp nơi ở Việt Nam. Khá phổ biến. Ở các vùng nông nghiệp, vùng có các trảng cây bụi và thảm cỏ, và ít hơn ở các khu rừng thứ sinh. Tên bướm được dịch từ nghĩa tiếng Anh.

Giá trị, tình trạng và biện pháp bảo vệ:

Là một trong các loài rất phổ biến thuộc giống Eurema, chúng có màu vàng rất tươi mát nên mặc dù có kích thước nhỏ nhưng rất nổi bật và tô đẹp cho thiên nhiên. Trong bất kỳ một bộ sưu tập bướm nào nếu không có những mẫu của loài thì có thể nói đó là một bộ sưu tập chưa đầy đủ và thiếu một màu cơ bản. Màu sắc cánh của loài này rất cần trong việc ghép (phủ) tranh Đông Hồ bằng cánh bướm. Quần thể loài tuy còn phong phú nhưng nếu thảm thực vật mất đi nhất là thảm thực vật rừng không còn thì cũng đồng thời kéo theo sự mất đi của loài này.

Mô tả loài: Vũ Văn Liên - Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam.