ỐC ĐỤN ĐỰC

Tectus pyramis (Born, 1778)

Tectus obeliscus Gmelin, 1791

Tectus acutus Lamarck, 1822

Tectus tabidus Reeve, 1861.

Họ: Ốc đụn Trochidae

Bộ: Chân bụng cổ Archaeogastropoda

Đặc điểm nhận dạng:

Vỏ hình chóp, cao 75mm, màu trắng đục, đôi lúc điểm vàng. Hai vòng xoắn đầu nhẵn, mịn, các vòng còn lại sần sùi. Đường xoắn thứ hai trở lên đến đỉnh thường có các ụ hình vảy bao quanh dạng hình răng cưa, đế vỏ lồi, có vòng xoắn xếp không đều nhau. Rốn nông có một phiến hình chiếc cựa gà. Màu nâu sẫm hoặc nâu vàng.

Sinh học, sinh thái:

Ăn các loài rong biển bám trên đá, trong rạn san hô. Sống ở vùng triều có khi xuống sâu 10m thường bám trên rạn san hô, rạn đá, nơi có rong bao phủ. Sống thành nhóm nhưng không nhiều cá thể lắm.

Phân bố:

Trong nước: Bạch Long Vỹ, Cát Bà (Hải Phòng), vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long (Quảng Ninh); vịnh Văn Phong, Hòn Tre, Hòn Miếu, Hòn Nội, Hòn Ngoại (Khánh Hoà); Hòn Trắc, Hòn Tre Nhỏ, Hòn Tre Lớn, Côn Đảo Nhỏ (Côn Đảo); Đảo Trường Sa; Hòn Gỏi, hòn Mây Rút, mũi Đất Đỏ (Phú Quốc).

Thế giới: Các nước nằm ven bờ Ấn Độ - Thái Bình Dương như Nhật Bản, Philippin, Indonesia, Ôxtrâylia.

Giá trị:

Xà cừ của ốc này dùng để khảm tranh, vỏ loài này thường được đánh bóng làm đồ mĩ nghệ.

Tình trạng:

Phân bố ở hầu hết các rạn san hô, nhưng diện tích phân bố thường hẹp và bị chia cắt. Do đang bị khai thác quá mức ở mọi nơi, trữ lượng giảm tới 50 % và vùng phân bố bị thu hẹp.

Phân hạng: EN A1a,c,d.

Biện pháp bảo vệ:

Đã được đưa vào Sách Đỏ Việt Nam (1992). Việc khai thác cần phải hạn chế. Cấm nổ mìn ở các vùng có rạn san hô nơi sống của ốc, cấm dùng thuốc gây mê để đánh cá ở rạn san hô.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam - phần động vật – trang - 55