ỐC ĐỤN CÁI

Trochus niloticus Linnaeus, 1767

Trochus flammeus Roding, 1798

Trochus maximus Koch in Philippi, 1844.

Họ: Ốc đụn Trochidae

Bộ Chân bụng cổ - Archaeogastropada

Đặc điểm nhận dạng:

Vỏ hình chóp cao 66 mm, có thể tới trên 100mm mặt cắt dọc vỏ hình tam giác cân, màu nâu sẫm điểm các vệt trắng, trên vồng xoắn có gờ nhô cao, từ vòng xoắn thứ 2 đến đỉnh vỏ, gờ này dạng hình ống có lỗ ở đầu. ở đế vỏ có những đường xoắn ốc xếp đều nhau từ trong miệng ốc chạy ra đến mép vỏ. Mép vỏ nhẵn. Rốn sâu.

Sinh học, sinh thái:

Là loài ăn các loại rong biển bám trên đá hoặc bám vào các rạn san hô. Sống ở vùng triều đáy cứng, có khi xuống sâu 10m. Thường sống trên rạn san hô, vách đá, nơi có rêu phủ. Chỉ gặp ở vùng xa cửa sông, nước trong, có độ muối ổn định.

Phân bố:

Trong nước: Hải Phòng (Bạch Long Vỹ, Cát Bà), Quảng Ninh (vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long); Khánh Hoà (vịnh Văn Phong, Hòn Tre, Vũng Rô, Hòn Miếu, Hòn Tầm, Hòn Đụn, Hòn Hố, hòn Chà Là, Hòn Nội, Hòn Ngoại, Trường Sa), Côn Đảo (Hòn Trắc, Hòn Tre Nhỏ, Hòn Tre Lớn, Côn Đảo Nhỏ, hòn Bảy Cạnh), Hòn Gỏi, hòn Mây Rút, Hòn Thơm, Hòn Vang ).

Thế giới: Nhật Bản, Philippin, Inđônêxia, Ôxtrâylia, Pôlynêxia

Giá trị:

Xà cừ của ốc này dùng để khảm tranh, vỏ loài này thường được đánh bóng làm đồ mĩ nghệ.

Tình trạng:

Là loài phân bố rộng và có trữ lượng cao. Hiện nay cư dân và bộ đội ở các đảo xa như Trường Sa đang khai thác triệt để, dẫn đến mức độ suy giảm khoảng 50%.

Phân hạng: CR A1a.

Biện pháp bảo vệ:

Cần khoanh vùng để bảo vệ hệ sinh thái cũng như cá thể đang thời kỳ sinh sản. Việc đánh bắt nên theo mùa vụ và kích thước. Cấm nổ mìn ở các rạn san hô.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam - phần động vật – trang - 55