New Page 1
BƯỚM CHỈ HUY
Moduza procris
(Cramer, 1777)
Papilio procris
Cramer, 1777
Họ: Bướm giáp Nymphalidae
Bộ: Cánh vẩy Lepidoptera
Đặc điểm nhận dạng:
Giống Moduza chỉ có một loài với vài loài phụ khác nhau. Dễ nhận biết mặc
dù kiểu màu sắc tương tự loài Lebadea martha. Mặt trên màu nâu đỏ với các
đốm trắng to, nhỏ, dày, mỏng khác nhau xếp thành băng như chuỗi hạt bưởi chạy từ
phần giữa cánh trước xuống
cánh sau. Gần chót cánh trước có vài đốm trắng. Mặt dưới có các đốm trắng
tương tự mặt trên, gốc cánh trắng hơi xanh. Ngoài màu nền nâu đỏ và các đốm,
băng màu trắng, trên bề mặt cánh còn có nhiều hàng chấm đen ở giữa và sát
mép cánh đồng thời có nhiều hoa văn màu đen mảnh mai ở phần gốc cánh. Tất cả
các màu trên cánh đều nổi trội. Bướm đực và bướm cái giống nhau về kích thước và
tập tính. Sải cánh: 55 - 75mm.
Sinh học, sinh thái:
Sống gần những vùng có cây bụi, cây gỗ nhỏ, cả khu dân cư lẫn
trong rừng. Bay nhanh, thuộc dạng khó lại gần. Có tập tính bảo vệ lãnh địa.
Không bao giờ gặp với số lượng lớn. Có thể thấy hút mật hoa trên cây cũng như
hút chất khoáng dọc đường mòn. Sâu ăn lá nhiều loài cây khác nhau thuộc họ
Cà phê Rubiaceae. Bướm trưởng thành phổ biến ở bìa rừng và các lối đi nhỏ
trong rừng, chủ yếu ở những nơi có độ cao thấp. Cũng thường gặp gần suối cạnh
những khu đất trồng trọt. Sâu non ăn lá một số cây thuộc các chi như Câu đằng,
Bướm bạc, Trà hiêu và Gáo (tất cả thuộc họ Cà phê Rubiaceae). Bướm thường bị hấp
dẫn bởi
hoa
quả thối và phân động vật.
Phân bố:
Phân bố từ Ấn Độ và Trung Quốc đến toàn lục địa Đông Nam Á, phía Nam đến quần
đảo San-đa. Phân bố trên toàn Việt Nam. Phân bố ở độ cao dưới 1.200m, trong các
khu rừng thứ sinh. Khi xuống dưới 700m còn bắt gặp ở các bụi cây, trảng cỏ.
Giá trị, tình trạng
và biện pháp bảo vệ:
Là loài có phổ phân bố rộng và thường gặp. Cũng là một loài bướm Giáp độc đáo
bởi có màu sắc đẹp, khỏe và chắc. Có thể nuôi chúng trong trang trại.
Mô tả loài:
Vũ Văn Liên - Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam.