CÁ MÒI MÕM TRÒN

Nematalosa nasus (Bloch, 1795)

Clupea nasus Bloch, 1795

Chatoessus chanpole Gunher, 1868

Dorosoma nasus Bleeker, 1937.

Họ: Cá trích Clupeidae

Bộ: Cá trích Clupeiformes

Đặc điểm nhận dạng:

Thân hơi dài, rất dẹp bên. Đầu to vừa, miệng nhỏ, mắt có màng mỡ phát triển. Tia vây lưng cuối cùng kéo dài thành sợi đến gốc vây đuôi. Loài này khác với các loài thuộc giống Clupanodon, là mút sau của xương hàm trên chỉ kéo đến ngang rìa trước mắt và phần sau của nó thu hẹp lại chỉ bằng 1/4 đường kính con ngươi mắt.

Sinh học, sinh thái:

Sống ở biển và vùng cửa sông, tầng nước trên, có thể di cư vào nước lợ. Thức ăn chủ yếu là tảo silic, tảo giáp và những loài giáp xác nhỏ. Thường kết thành đàn lớn để di cư sinh sản và tìm mồi. Mùa sinh sản vào tháng 4 - 11.

Phân bố:

Trong nước: Ven bờ tây vịnh Bắc Bộ, Nam Trung Bộ (Khánh Hòa, Bình Thuận), Nam Bộ (cửa sông Cửu Long thuộc các tỉnh Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng).

Thế giới: Trung Quốc, Philippin, Malaixia, Indonesia, Thái Lan, Ôxtrâylia, biển ả Rập, Nam Phi, Ấn Độ, Xri Lanka.

Giá trị:

Có giá trị kinh tế cao: ăn tươi, làm nước mắm và chiết xuất “dầu cá mòi” dùng trong công nghiệp.

Tình trạng:

Trước đây ở vùng biển Phan Thiết (Bình Thuận) loài này có sản lượng rất lớn, nhưng vài chục năm nay do khai thác quá mức cộng với các chất độc hóa học phá hoại các vùng sinh sản đã làm cho nguồn lợi suy giảm nghiêm trọng, gần như bị tiêu diệt. Gần đây ngư dân đã thấy xuất hiện ở ven biển Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, nhưng số lượng rất ít. ở miền Bắc Việt Nam loài này có số lượng không nhiều.

Phân hạng: VU A1c,d,e C1.

Biện pháp bảo vệ:

Cấm hẳn nghề lưới rê, lưới vây khai thác loài cá mòi mõm tròn ở các tỉnh phía Nam. Giáo dục trong nhân dân ý thức bảo vệ để khôi phục nguồn lợi quý hiếm.