NHÔNG XANH ĐUÔI DÀI VIỆT NAM

Bronchocela vietnamensis Hallermann & Orlov, 2005

Họ: Nhông Agamidae

Bộ: Có vảy Squamata 

Đặc điểm nhận dạng:

Con cái có chiều dài từ mút mõm đến lỗ huyệt 94.9 mm. Dài đuôi 335.1 mm. Dài đầu 22.7 mm. Rộng đầu 12.6. Cao đầu 11.1 mm. Đường kính mắt 5.2 mm. Đường kính màng nhĩ 2.8 mm. Dài chân sau 88.5 mm. Dài chân trước 56.4 mm. Công thức ngón chân sau: (1 - 5): 5.3 - 8.8 - 17.6 - 24.4 - 12.7. Công thức ngón chân trước (1 - 5): 5.1 - 8.5 - 15.7 - 15.7 - 7.9.. Đầu hơi lõm ở phần sau của mõm và gian ổ mắt, được phủ bởi những vảy kết mào nhỏ. Những vảy gáy, giữa mắt và màng nhĩ nhỏ hơn trên đầu, không mở rộng. Màng nhĩ khuất. Cằm hình tam giác, rộng hơn cao, được bao quanh bởi hai vảy sau cằm và vảy dưới môi đầu tiên ở mỗi bên. Vảy ở cằm và họng hết mào, nhỏ hơn vảy bụng. Mào gáy được thành bửi 14 vảy thẳng đứng rất nhỏ ( lên đến trước vai). Mào lưng tiêu biến. Hàng vảy giữa thân không mở rộng, có 52 vảy quanh thân giữa. Vảy bụng kết mào mạnh, rộng gấp 2 - 3 lần vảy lưng.

Chân dài và mảnh. Mặt lưng của đầu, thân, chân và phần trước của đuôi màu xanh lá cây. Mặt bên của đầu có màu xanh lá cây nhạt. Mặt lưng và đuôi có nhiều sọc chữ thập màu xanh sẫm. Một vết trắng từ nách đến đáy háng và các vết trắng khác ở mặt sau của đùi và mặt bên của đuôi trải rộng đến một phần tư đuôi.

Sinh học, sinh thái:

Loài này sống trong các khu rừng thường xanh còn tốt ở độ cao thấp 230m đến 1.050m. Thức ăn là những loài côn trùng sống trong khu vực phân bố. Kiếm ăn ban ngày, chúng nhờ vào chiếc đuôi rất dài để leo trèo trong các khu vực có cây là dài, mềm thuộc Họ Cỏ Poaceae. Màu xanh cơ thể gần như hòa với lá cây giúp chúng ngụy trang rất tốt để kiếm ăn, lẩn trốn kẻ thù tự nhiên. Chỉ xuất hiện, kiếm ăn vào mùa mưa và chưa gặp loài này vào mùa khô.

Những khác biệt về hình thái của Nhông xanh đuôi dài việt nam Bronchocela vietnamensis với các loài Bronchocela sp. khác ở Việt Nam:

Loài này khác loài Bronchocela smaragdina ở hai vảy sau cằm. Một vết sáng màu bên thân có đốm thâm ở con đực (Bronchocela smaragdina không có). Vằn xám ở đuôi (Bronchocela smaragdina không có). Khác với loài Bronchocela smaragdina ở phần vảy mũi và phần dài đuôi 139.4 mm/335.1 mm

Loài này khác với các loài cùng Giống bởi: Sự kết hợp của những vảy lưng nhỏ, ngón thứ năm của chân sau nhỏ hơn ngón thứ tư của chân trước, không có vảy mở rộng sau góc trên mắt, không có vảy trên mắt mở rộng. Màng nhĩ nhỏ hơn một nửa đường kính mắt, không rõ.

Rất có thể loài Nhông xanh đuôi dài việt nam Bronchocela vietnamensis với Nhông xanh đuôi dài orlovi Bronchocela orlovi là cùng một loài vì các khác biệt về mặt hình tái rất nhỏ. Chúng tôi đang tiến hành phân tích sinh học phân tử của 2 loài này để đưa ra kết luận cuối cùng. Nhưng do hiện chưa có đủ mẫu vật nên công việc còn đang dang dở.

Phân bố:

Loài đặc hữu Việt Nam và được công bố năm 2005. Loài này ghi nhận phân bố ở Bình Thuận (Khu bảo tồn thiên nhiên Núi Ông), Ninh Thuận (Vườn quốc gia Phước Bình), Gia Lai, Đồng Nai (Vườn quốc gia Cát Tiên).

Mô tả loài: Nguyễn Quảng Trường, Phạm Thế Cường, Phùng Mỹ Trung - WebAdmin.