BƯỚM THẦU DẦU LÔNG MƯỢT

Argyreus hyperbius (Linnaeus, 1763)

Papilio hyperbius Linnaeus, 1763

Papilio niphe Linnaeus, 1767

Papilio argyrius Linnaeus, 1768

Họ: Bướm đốm Nymphalidae

Bộ: Cánh vẩy Lepidoptera

Đặc điểm nhận dạng:

Các thành viên giống này có cánh trước bị cắt cụt tạo thành góc ở gân 6. Đồng thời gân cận mép trên cánh trước hoặc gân 12 bị phồng lên ở gốc. Giống Argyreus có màu cam,cam sậm với các đường mảnh màu nâu chạy ngoằn ngoèo trên cánh, mép cánh gợn sóng, chót cánh trước hơi nhô ra thành góc. Mép cánh sau lượn sóng theo đúng nhịp bước sóng của các đường mảnh nâu tối chạy ngoằn ngoèo trên cánh. Mặt dưới cánh sậm màu hơn mặt trên và thường có màu kiểu sắt gỉ. Việt nam có ba loài, Argyreus specularia không có chấm trắng ở trên chót cánh trước, mép cánh ít gợn sóng hơn so với loài Argyreus ariadne. Loài Argyreus merioe có chấm trắng ở chót cánh trước nhưng các đường ngoằn ngoèo ở mặt trên cánh chạy gắt hơn, mép cánh không gợn sóng như Argyreus aridane. Con cái thuộc giống Argyreus có màu nhạt hơn con đực. Vẻ bề ngoài thì bướm đực và cái giống nhau nhưng bướm đực có các mảng vảy phấn tối màu ở mặt dưới cánh trước và mặt trên cánh sau. Ở mặt trên loài Argyreus ariadne có màu nền nâu đất son với 5 hoặc 6 đường ngang hẹp lượn sóng, kéo dài từ mép trên đến mép dưới ở cả 2 cánh. Có một chấm trắng ở gần chót cánh trước. Mặt dưới có màu nâu tối phớt hồng. Sải cánh: 45-55mm.

Sinh học sinh thái:

Gặp ở những chỗ có nắng, ven rừng thứ sinh thấp, đặc biệt khu vực gần cây chủ là Thầu dầu Ricinus communis - họ Thầu dầu Euphorbiaceae, một loại cây dại phổ biến khắp nơi. Khi đậu thường xoè cánh. Các loài trong giống  này bay không nhanh. Cách bay khá dễ nhận diện là đập cánh vài lần liên tục sau đó xoè cánh ra để lượn. Cách bay này tương tự giống Neptis. Giống Argyreus thuộc dạng khó tiếp cận. Thông thường, khi phát hiện ra người tới gần nó lập tức bay ra xa, đậu cách vài mét. Bướm thường bay ở khu vực gần chỗ có người ở và khu vực đất trống, ở nơi có mọc cây thức ăn cho sâu non như Thầu dầu Euphorbiaceae.

Phân bố:

Phân bố từ Ấn Độ đến Trung Quốc, Nam đến Thái Lan, Lào, Malaixia, Inđônêxia, Việt Nam (ở Việt Nam có mọi nơi) . Tên loài được đặt vì có lớp phấn lông mượt và sống trên cây họ thầu dầu Euphorbiaceae.

Mô tả loài: Vũ Văn Liên – Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam.