VÒI VOI ĐẦU XÁM CÁNH VÀNG

Pyrops spinolae (Westwood, 1842)

Fulgora spinolae Westwood, 1842

Hotinus nigrirostris Walker, 1858

Họ: Vòi voi Fulgoridae

Bộ: Cánh giống Homoptera

Đặc điểm nhận dạng:

Loài côn trùng lạ, có sải cánh dài 70 - 73mm. Đầu (gồm cả phần kéo dài) phía trên và hai bên có màu đen với các đốm trắng nhỏ không đều, phía dưới màu vàng đất. Mảnh lưng ngực trước và mảnh lưng ngực giữa  có màu vàng đấy hay màu vàng hơi xanh lá cây ở phía trên, giữa có vệt màu đen chạy dọc mảnh lưng ngực trước và mảnh lưng ngực giữa. Có 3 đốm nhỏ ở mỗi bên mép trước, một đốm rộng xiên, hai đốm nhỏ ở phía sau kéo dài tới mảnh lưng ngực giữa màu đen. Bụng, thân dưới và chân màu vàng đất. Vòi, đốt ống và bàn chân có màu đen hoặc tím than. Loài này khác biệt với Vòi voi đầu cam cánh xanh Pyrops ducalis ở phần đầu, phần cánh trong và khác biệt với loài Vòi voi đầu đen cánh xanh Pyrops coelestinus ở màu sắc cánh ngoài và cánh trong.

Cánh trước phần từ gốc đến 2/3 cánh có màu xanh lá cây đậm, tiếp theo là màu nâu nhạt, sát gốc cánh có một vệt màu vàng đất và 2 vệt màu vàng đất xiên chéo nhau, có 3 đốm màu vàng đất xếp thành hàng xiên, 5 đốm chạy ngang cánh ở vùng chót cánh cũng có màu vàng đất với nép ngoài màu trắng. Các đốm không đều ở vùng ngọn cành có kích thước nhỏ hơn. Cánh sau ở vùng ngọn cánh có màu tím than. Tất cả phần còn lại có màu vàng rơm. Chiều dài từ đỉnh đầu đến mắt kép là 16 - 20mm, chiều dài từ mắt kép đến cuối bụng khoảng 22 - 23mm.

Sinh học, sinh thái:

Ấu trùng sống ở dưới đất và ăn các lớp mùn thảm thực vật rừng nơi phân bố. Ở Nam bộ ấu trùng loài này lột xác vào đầu mùa mưa (tháng 5) hàng năm.

Phân bố:

Loài phổ biến từ Bắc vào đến Đồng Nai, An Giang ở các tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc (Tam Đảo), Ninh Bình  (Cúc Phương) và Đồng Nai. Loài này sống ở các độ cao thấp ở Khu BTTN Vĩnh Cửu và VQG Cát Tiên cho đến độ cao 400m (núi Cấm - An Giang).

Mô tả loài: Phạm Hồng Thái - Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam