ĐƯỚC CHẰNG

Rhizophora stylosa Griff., 1854

Họ: Đước Rhizophoraceae

Bộ: Sim Myrtales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây gỗ cao 8 - 10m, rễ chống chân nôm nhiều, có khi mọc từ những cành rất cao, có nhiều lỗ bì.. Vỏ thân màu xám nứt ngang dọc nhiều. Lá đơn, mọc đối, đối 10 - 12cm, rộng 6 - 8cm, đầu có mũi nhọ, gốc hình nêm, gân giữa màu lục, gân bên ít. Cuống lá dài 3 - 4cm, sớm rụng. Cụm hoa xim lưỡng phân, phân nhánh 3 - 4 lần, mỗi nhánh 5 - 8 hoa. Nụ hoa hình trứng có 4 góc. Cánh đài màu lục chia 4 thùy sâu, cánh tràng 4, cong về phía trong, mép có lông. Nhị 8. Bầu nửa hạ, phần trên tự do hình nón, đầu chia 2. Quả mọng màu nâu, dạng quả lê, dài 2,5 - 4cm, rộng 1,5 - 2,5cm. Trụ mầm, hình trụ, dài 35 - 45cm.

Sinh học, sinh thái:

Cây mọc ở các khu rừng ngập mặn, bán ngập mặn cửa sông, ven biển, nơi thủy triều trung bình, bùn sét chặt, ưa mặn, bãi sa bồi. Thường chiếm ưu thế hoặc gần như thuần loại ở rừng ngập mặn, có tần đất tụ dày và màu mỡ, thường xuyên chịu ảnh hưởng của thủy triều và bồi tụ mạnh. Tái sinh mạnh dưới tán cây tiên phong như: Mắn đen (Avicennia officinalis), Mắm trắng (Avicennia alba). Lúc đầu mọc hỗn giao và sau đó chiếm ưu thế tuyệt đối. Mùa hoa tháng 4 - 5, đội khi quanh năm, mùa quả chín tháng 11. Hạt nảy mầm thành cây con trên cây mẹ, khi thành thục thì xuất hiện một vòng cổ dài 0,8 - 12cm giữa phần quả và trụ mầm. Cây con rụng vào các tháng 6 - 8.

Phân bố:

Thế giới: Đài Loan, Singapor, Indonesia, Philippin, Fijji, Bắc châu Đại dương.

Việt Nam: Cây phấn bố ở rừng ngập ven biển Việt Nam, mọc nơi bãi bồi các cửa sông hoặc ở kẽ đá ven bờ biển

Công dụng:

Gỗ chủ yếu dùng trong xây dựng, làm gỗ chống lò.... Vỏ giàu tanin dùng để nhuộm, thuộc da. Cây còn được trồng để chắn sóng bảo vệ đê biển.

Tài liệu dẫn: Cây gỗ kinh tế - Trần Hợp, Nguyễn Bội Quỳnh - trang 637.