NẦN ĐEN

Dioscorea membranacea Pierre ex Prain & Burk. 1914

Họ: Củ nâu Dioscoreaceae

Bộ: Củ nâu Dioscoreales

Đặc điểm nhận dạng:

Thân rễ phân nhánh nhiều, đường kính có thể đạt tới 5 cm, thịt màu trắng xanh, chứa nhiều nước, vỏ màu đen. Thân khí sinh quấn trái, có khía dọc, gốc có gai nhọn. Lá mọc so le, đơn nguyên hoặc 3 - 5 thuỳ; gốc cuống lá có 2 gai nhỏ cong. Hoa đơn tính, khác gốc. Hoa đực có bao hoa hình ống, 6 thuỳ, 6 nhị. Hoa cái có bao hoa giống hoa đực. Bầu dưới. Quả nang 3 cánh. Hạt có cánh tròn.

Sinh học, sinh thái:

Thân rễ dưới đất, tháng 2 - 3 mọc thân khí sinh, tháng 5 - 6 ra hoa kết quả, tàn lụi vào tháng 10 - 11.

Phân bố:

Trong nước: Sơn La (Mộc Châu), Gia Lai (Krông Pa), Bà Rịa - Vũng Tàu (núi Dinh), Kiên Giang (Hà Tiên).

Thế giới: Campuchia, Lào, Malaya, Myanmar, Thái Lan.

Giá trị:

Nguồn gen hiếm. Thân rễ có saponin, dùng để thuốc cá, cây có độc.

Tình trạng:

Vùng phân bố hạn chế, nhưng nơi cư trú rất hẹp, số lượng ít, bị đe doạ do tác động của môi trường.

Phân hạng: EN A1a, b.

Biện pháp bảo vệ:

Loài đang được ghi trong Sách đỏ Việt Nam (1996) với cấp đánh giá "hiếm" (Bậc R). Khoanh vùng bảo vệ hoặc trồng trọt tại nguyên thổ. Cần di thực một vài cá thể về trồng ở Vườn cây thuốc để bảo vệ nguồn gen.