DÂY ĐAU XƯƠNG

Tinospora sinensis (Lour.) Merr., 1934

Campylus sinensis Lour., 1790

Cocculus chondodendrum DC., 1817

Tinospora tomentosa (Colebr.) Hook. f. et Thoms., 1885

Họ: Tiết dê Menispermaceae

Bộ: Mao lương Ranunculales

Đặc điểm nhận dạng:

Dây leo, thân tròn, mập nước, khi non có lông, khi già nhẵn, vết lá và lỗ vỏ lồi rõ trên thân. Lá đơn đôi khi chia 3 thùy, dài 7 - 15 cm, rộng 4,5 - 12 cm, hình trứng hoặc gần tròn, có lông ở cả hai mặt, mép lá nguyên hoặc hơi nhăn nheo, gân chân vịt, 5 - 7 gân phân chia từ gốc chạy tới mép và nối liền với nhau. Cuống lá dài 4 - 9 cm, đôi khi tới 12cm. Cây mang hoa đơn tính cùng gốc. Cụm hoa chùm đơn độc hay một vài chùm mọc từ nách lá đã rụng. Hoa đực có 6 lá đài xếp thành 2 vòng, mỗi vòng 3, 6 cánh hoa, 6 nhị. Hoa cái có số lá đài và cánh hoa như hoa đực, 6 nhị lép, 3 lá noãn. Quả hạch hình bán cầu lõm, màu đỏ hoặc da cam, có dịch nhầy.

Sinh học, sinh thái:

Mùa hoa tháng 2, mùa quả chín tháng 6. Cây tái sinh bằng hạt, sinh trưởng nhanh. Mọc ở ven rừng rậm hay trong rừng mưa nhiệt đới thường xanh mưa mùa ẩm, ở độ cao 800 - 900 m.

Phân bố:

Trong nước: Quảng Ninh (Quảng Hà: Hà Cối), Hà Tây, Ninh Bình.

Nước ngoài: Bangladesh, Campuchia, Trung Nam Trung Quốc, Đông Nam Trung Quốc, Đông Himalaya, Ấn Độ, Myanmar, Nepal, Sri Lanka, Thái Lan

Giá trị:

Thân làm thuốc chữa bệnh đau xương, lá dùng chữa đau khớp.

Tình trạng:

Biết không chính xác. Mức độ đe doạ: Bậc K.

Đề nghị biện pháp bảo vệ:

Bảo vệ loài trong tự nhiên, không chặt phá. Đưa về trồng để tạo nguồn nguyên liệu. Điều tra thêm nơi phân bố và tình trạng.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam 2007 - phần thực vật - trang 283.