RẪM BẮC BỘ

Bursera tonkinensis guillaum. 1907.

Protium tonkinense (Guillaum.) Engl. 1951.

Họ: Trám Burseraceae

Bộ: Cam Rutales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây gỗ nhỏ đến trung bình, cao 6-12 m, đường kính 20-30 cm. Chồi non, cành nhỏ thường có phấn trắng; vỏ màu xám nhạt hoặc màu nâu. Lá kép lông chim chẵn hoặc lẻ, mọc cách, không lá kèm, dài 15-25 cm, 3-5 đôi lá chét, lá chét thuôn hình trứng, cỡ 4-7 x 2,5-4 cm, đầu nhọn có đuôi (1 cm), gốc tròn hay gần hình tim hơi bất xứng, nhẵn cả 2 mặt, mép nguyên; gân bên 3-5 đôi, chỗ tiếp giáp gân bên và gân chính (nách) có chùm lông nhỏ. Cụm hoa hình chùy ở nách lá, ngắn hơn lá, dài 7-15 cm, phân cành thưa; cuống hoa dài hơn hoa. Hoa mẫu 5. Nhị 10, 5 nhị dài đối diện với lá đài, 5 nhị ngắn đối diện với cánh hoa. Bầu 3 ô, vòi nhụy ngắn. Quả nhỏ hình hạt đậu, khô và tự mở lúc chín.

Sinh học và sinh thái:

Mùa hoa tháng 4-6, có quả tháng 10-12. Tái sinh bằng hạt. Mọc rải rác trong rừng nhiệt đới thường xanh mưa mùa ẩm, trên sườn núi đá vôi, ở độ cao 500-700 m.

Phân bố:

Trong nước: Hà Tây, Hoà Bình (Phố Sấu, Lương Sơn: Lâm Sơn, Yên Thủy), Hà Nam (Phủ Lý), Ninh Bình (Cúc Phương).

Thế giới: Chưa biết.

Giá trị:

Gỗ cứng, tốt, không mối mọt thường dùng làm cột nhà.

Tình trạng:

Loài có khu phân bố hẹp, số lượng cá thể ít, lại bị chặt phá lấy gỗ, hiện nay và trong 5-10 năm tới và diện tích rừng bị thu hẹp. Loài có nguy cơ bị tuyệt chủng. Tuy nhiên hiện được bảo tồn ở Vườn quốc gia Cúc Phương.

Phân hạng: VU A1a,c,d+2d, B1+2a.

Biện pháp bảo vệ:

Loài đã được ghi trong Sách Đỏ Việt Nam (1996) với cấp đánh giá "không biết chính xác" (K). Đề nghị gây trồng ở Vườn Quốc gia Ba Vì.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam năm 2007 – Phần thực vật – Trang 143.